GES Kullanan Tekstil Firmaları, Hem CO2 Salınımını Azalttı Hem de %50’ye Yakın Enerji Tasarrufu Sağladı

Haber: Özge Çağıl Sütcü 

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Güneş Enerji Sistemi (GES) kurulumunu teşvik kapsamına aldı. Bu bağlamda; Bursa’da GES kurulumu yapan 142 firmaya, 1 milyar 700 milyon lira değerinde teşvik verildi. Bu teşvikten yararlanan firmaların çoğunluğunu tekstil sektöründeki firmalar oluşturuyor. Biz de Tekstil Teknoloji dergisi olarak GES konusunu mercek altına aldık…

Dünya üzerinde nüfus artış hızının yükselmesi, sanayileşme sonucunda enerji ihtiyacının her geçen gün fazlalaşması, enerji kaynaklarının sınırlı kalması, fosil yakıtlardaki kısıtlılık ve bu yakıtların yakımı sırasında meydana gelen salınımlar dünyaya büyük zarar veriyor. Günümüzde enerji maliyetlerindeki artış ve çevre dostu üretimlere yönelik taleplerin artması, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmayı zorunlu hale getiriyor. Güneş enerjisinin, temiz, çevreci ve tükenmez bir enerji kaynağı olması, güneş enerji santrallerinin kurulum ve işletme maliyetlerinin düşük olması, yatırım getirisinin fazlalığı sebebiyle GES günümüzde oldukça rağbet görüyor. Tekstilden otomotive, tarımdan gıdaya birçok sektör, enerjisini artık kendi kurduğu GES ile karşılıyor. GES kurulumuna ağırlık veren sektörlerin başında ise; su ve enerji tüketiminin oldukça yüksek olduğu tekstil sektörü geliyor.

Sanayicinin GES’e olan ilgisi her geçen gün artarken Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı da bu konuda firmalara önemli destekler sunuyor. 2023 yılının ilk 6 ayında Bursa’daki GES projelerine 1 milyar 700 milyon lira tutarında yatırım teşviki verildi. Bu teşvikten yararlanan 142 firmanın çoğunluğunu ise tekstil firmaları oluşturdu. Biz de Tekstil Teknoloji dergisi olarak günümüzde önemli hale gelen GES konusunu mercek altına aldık. GES kurulum süreçlerinden faydalarına, dezavantajlarından maliyetlerine merak ettiğiniz tüm bilgileri bulabileceğiniz dosyamızda ayrıca GES Kurulumu yapan firmaların yöneticileriyle yapılan röportajları da okuyabilirsiniz…

GES’le İlgili Çalışmalar 1800’lü Yıllarda Başladı

Güneş enerjisi, kurulum ve kullanım kolaylığı olmasının yanı sıra çevreyi kirletmemesi ve zararlı atık oluşturmaması gibi özelliklere sahip yenilenebilir bir enerji kaynağıdır. Güneş santralleri; fotovoltaik güç istasyonu, güneş parkı veya güneş tarlaları olarak da adlandırılır. Güneş enerjisi tarlası; güneşten gelen ışınları fotovoltaik silikon hücrelerde hapsederek elektrik enerjisine çeviren büyük hacimli güç istasyonu olup bu yönüyle aslında elektrik üretim santralidir.

Güneş enerjisinden yararlanma konusundaki çalışmalar, 1800’lü yıllarda başladı ancak 1970’lerden sonra hız kazandı. Fotovoltaik enerjiyi ilk kez Fransız fizikçi Alexandre Edmond Becquerel keşfetti. Becquerel, 1839’da güneş pilinin çalışma prensibi olan fotovoltaik etkinin keşfiyle o dönemdeki makinelerde kullanılan suyun ısıtılarak su buharına dönüşmesini sağladı. Ancak Becquerel ilerleyen yıllarda güneş ışığının elektrik enerjisine dönüşümünü sağlayacak fotovoltaik etkiyi keşfetti. 1893 yılında, ilk kez Charles Fritts selenyum plakalarını, ince bir altın tabakası ile kapladı. Böylece ilk güneş paneli Charles Fritts tarafından yapılmış oldu. Böylece günümüzdeki güneş panelleri ortaya çıktı. Bell Laboratuvarlarında çalışan Amerikalı mucit Russel Ohl, 1941’de dünyanın ilk silikon kaynaklı güneş pilini icat ederek patentini aldı. Ohl daha sonra 1954’te silikon kullanarak şirketiyle yeni bir güneş panelinin seri üretimi gerçekleştirdi.

Güneş Enerji Santrali Nasıl Kurulur?      

GES kurulumu öncesi yapılaması gerekenler şöyle sıralanabilir:

• Arazi seçimi: Güneş enerji santrali için uygun bir arazi seçilmeli. Arazi, güneşten yeterli miktarda ışık alan ve trafo merkezine yakın olmalı.
• ÇED raporu: Arazide yapılacak çalışmalar için ÇED raporu hazırlanmalı.
• Projelendirme: Arazi için uygun bir güneş enerjisi santrali projesi hazırlanmalı. Proje, güneş panellerinin kurulum şeklini, invertör ve diğer ekipmanların seçimini ve elektrik şebekesine bağlantıyı kapsamalı.
• İnşaat: Projeye göre güneş enerjisi santrali inşa edilmeli. İnşaat aşamasında güneş panellerinin montajı, invertör ve diğer ekipmanların kurulumu ve elektrik şebekesine bağlantı yapılmalı.
• Test ve devreye alma: Güneş enerjisi santrali, test edilmeli ve elektrik şebekesine bağlanarak devreye alınmalı.

GES Tarlası İçin Uygun Arazi Seçimi

GES Kurulumu için en önemli aşama arazi seçiminin doğru yapılmasıdır. Arazinin güney cepheye bakan, bol güneş alan yerlerde olması gerekiyor. Meteorolojik araştırma ile bölgenin ortalama güneş alma süresi hesaplanabiliyor. GES kurulacak bölgenin son birkaç yıl içindeki ortalama güneşli, yağmurlu, bulutlu vb. gün sayısı gözden geçirilmeli. Toprak yapısı, panellerin kurulumunda belirleyici rol oynuyor. Bu nedenle; kayalık bir araziye kurulacak güneş enerjisi santralinde konstrüksiyonlar beton ayak olmalı.

Güneş Enerji Santrali Kurulum Süresi

Enerji santralinin kurulumu, arazinin büyüklüğüne ve projenin kapsamına göre değişiklik gösterir. Güneş enerji santrali kurulum süresi ortalama olarak 3-6 aydır.

GES Kurulum Maliyeti

• Arazi maliyeti, santralin kurulacağı arazinin büyüklüğüne ve konumuna göre değişkenlik gösterir
• Güneş panellerinin maliyeti, panellerin watt gücüne ve verimliliğine göre değişkenlik gösterir
• İnverterlerin maliyeti, invertörün gücüne ve özelliklerine göre değişkenlik gösterir
• Güneş enerjisi santrali için gerekli diğer ekipmanların maliyeti, ekipmanların özelliklerine göre değişkenlik gösterir

GES Kullanım Alanları

Güneş panellerinin kullanım alanları oldukça geniştir. GES, kabinler için uzaktan güç sistemlerinde, telekomünikasyon cihazlarında, uzaktan algılamada, konutlarda kullanılan elektriğin üretiminde, ticari işletmeler ve/veya fabrikalarda kullanılan elektriğin güneş enerjisi sistemleriyle üretimine kadar pek çok alanda tercih ediliyor.

Avantaj ve Dezavantajları  

Güneş enerji santrallerinin avantajları, onları sürdürülebilir bir gelecek için önemli bir seçenek haline getiriyor. GES avantajları arasında şunlar yer alıyor:

• Temiz ve çevreci bir enerji kaynağı olduğundan güneş enerji santralleri fosil yakıtlardan elde edilen enerjiye kıyasla daha temiz ve çevreci bir enerji kaynağıdır. Güneş enerji santrallerinden elde edilen elektrik enerjisi, sera gazı emisyonu yapmaz.
• Tükenmez bir enerji kaynağıdır. Güneş, Dünya’nın en önemli enerji kaynaklarından biridir. Güneş enerjisi, Dünya’nın sonsuza kadar yararlanabileceği bir enerji kaynağıdır.
• Kurulum ve işletme maliyetleri düşüktür. Güneş enerji santrallerinin kurulum ve işletme maliyetleri, diğer enerji santrallerine kıyasla daha düşüktür.
• Yatırım getirisi yüksektir.
• İş istihdamı yaratır. Güneş enerji santrallerinin kurulumu ve işletilmesi, yeni iş olanakları yaratır.

Güneş enerji santralleri her ne kadar doğaya ve çevreye birçok kolaylık sağlasa da bazı dezavantajları vardır:

• Güneş ışığı, günün belirli saatlerinde ve mevsimlerde daha az yoğunluk gösterir. Bu nedenle güneş enerji santralleri, kesintisiz elektrik üretimi için diğer enerji kaynaklarıyla birlikte kullanılır.

• Güneş enerji santrallerinin kurulumu için uygun bir arazi gerekir. Güneş enerji santralleri, güneşten yeterli miktarda ışık alan bir araziye kurulmalıdır.

Yine bu dezavantajlar, günümüzdeki teknolojik gelişmelerle birlikte nispeten azalma gösteriyor. Örneğin, bulutlanma ve gölgeleme gibi olumsuz hava koşullarından daha az etkilenen güneş panelleri geliştiriliyor. Ayrıca güneş enerji santrallerinin kurulumu için daha uygun araziler bulunuyor.

Türkiye’de GES

Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle önemli bir güneş enerjisi potansiyeline sahip ülke konumunda yer alıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Türkiye Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlasına (GEPA) göre; ortalama yıllık toplam güneşlenme süresi, 2.737 saat (günlük toplam 7,5 saat), yıllık toplam gelen güneş enerjisi 1.527 kWh/m².yıl (günlük toplam 4.2 kWh/m²) olarak belirlendi.

Sanayi Bakanlığı’ndan GES Projelerine Yatırım Teşviki…

Türkiye’de de büyük ve yenilenebilir enerji kaynağının değerlendirilmesi adına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yapılan çalışmalar son dönemde hız kazandı. Yılın ilk yarısında GES projelerindeki yatırım teşvikleriyle birlikte Bursa’da güneş enerjisi yatırımları artmaya başladı. İklim krizine yol açan fosil yakıtlardan uzaklaşarak temiz enerji dönüşümünün hızlanması ve yaygınlaşması gereken bu dönemde Bursa’daki GES projelerine 1 milyar 700 milyon lira tutarında yatırım teşviki verildi. GES kurulumu için teşvik alan 142 firma, 105 Mw’lik enerjiyi güneşten karşılamaya başladı.

Avrupa’nın en büyük GES’i Türkiye’de…

Öte yandan Avrupa’nın en büyük güneş enerji santrali, Konya’daki Karapınar YEKA-1 GES’dir. Bu santral, 1.000 MW kurulu güce sahip olup 2 milyon kişinin elektrik ihtiyacını karşılıyor.

Firmalardan Görüşler…

Polteks/Ali Karen:

“Son 1 ayda üretilen 64 MWh karşılığında 26 ton kömür tasarrufu sağladık”

Sürdürülebilir bir işyeri olarak ekosisteme zarar veren öğeleri tersine çeviren yenilikçi teknolojilere sahip olmaya devam ediyoruz. Ekolojik denge için temiz ve verimli kaynak kullanımını her konuda destekliyoruz. Bunun için birçok yeni çalışmalar yapıyoruz ve yapmaya devam edeceğiz. Sürdürülebilirliğin boyutları olan ekonomik, çevresel ve sosyal bileşenlerini bütüncül bir yaklaşımla tüm alanlarda uyguluyoruz.

“Elektrik enerjisi üretimlerinin büyük bir kısmı çevreye zarar veriyor”

GES kurmamızın başlıca sebepleri enerji maliyetlerinin çok artmış olması, direkt olarak maliyetleri yükseltmesi ve bununla birlikte kullanılan elektrik enerjisi üretimlerinin hepsinin çevreye zarar vermesi. Bizler sanayici olarak aslında GES gibi sistemlerin sosyal sorumluluk olduğu fikrini destekliyoruz.

Yaz aylarında sağladığımız tasarruf yaklaşık %70 olmasına karşın bunun kış aylarında %20, %25 olacağını tahmin ediyoruz. Son 1 ayda üretilen 64 MWh karşılığında 26 ton kömür tasarrufuyla önlenen 30 ton CO₂ miktarı ve dikilen 43 ağaca denk gelen olumlu çevre etkisi sağlamış bulunuyoruz. Bunlar GES kontrol sistemi üzerinden edindiğimiz teknik hesaplamaları yapılmış verilerdir.

“Teşviklerin arttırılması gerekiyor”

Verilen teşviklerin, desteklerin arttırılmasını, kapsamlarının genişletilmesini istiyoruz. Bununla birlikte prosedürlerin sadeleştirilerek onay sürecinin hızlandırılmasını da faydalı buluyoruz.

SunTekstil/ Tarık Sarvan

“7 bin 500 kWe kapasiteli GES kurulumu İçin Anlaşma Yaptık”

Sunteks Dokuma ve firmamız arasında GES kurulumu konusunda ortaklık kuruldu. Firma ile Ağrı’da yer alan bir araziye 7 bin 500 kWe kapasiteli GES kurulumu konusunda toplam KDV hariç 7 milyon 436 bin dolarlık GES kurulumu için sözleşme imzaladık.

“Türkiye’ye ihtiyaç duyduğu çözümleri sunacağız”

Türkiye’nin her yerinde projeler üretmeyi ve sektörün ihtiyaç duyduğu çözümleri sunmayı sürdüreceğiz. Sanayicilerimiz de güneşten gelen enerjiyi fabrikaları için büyük bir verimlilik unsuruna dönüştürüyor. Buna katkıda bulunduğumuz için gururluyuz.

“Yenilenebilir enerji yatırımları çok büyük önem taşıyor”

Sürdürülebilir büyüme anlayışı çerçevesinde sürekli kendimizi geliştirmeye devam ediyoruz. Son teknolojiyi yakından takip ederek, Ar-Ge merkezimizde geliştirdiğimiz çalışmalarımız neticesinde sektörün ihtiyaçlarına göre inovatif ürünler geliştiriyoruz. Ülkemizin enerji alanında bağımsızlık kazanması için yenilenebilir enerji yatırımları çok büyük önem taşıyor

Arta/Arif Nalbant

“Sürdürülebilirlik yatırımlarımızın önemli bir parçasını GES oluşturuyor”

Tesisimiz, Yozgat’ın Yerköy ilçesinde 110 bin m² bir alanda konumlanıyor. Çalışmalarımız, 2023 Şubat ayında başladı. İlk panellerimiz nisan ayında yerleştirildi. Süreç hız kesmeden devam ediyor. Tüm işlemler 2023 Ağustos ayında tamamlandı. Yılda 16 milyon kWh’ın üzerinde temiz enerji üretiyoruz. Çevresel etkimizi en aza indirme gayretiyle çalışıyoruz. Sürdürülebilirlik yatırımlarımızın önemli bir parçasını GES oluşturuyor. Güneş Enerji Santrali aracılığıyla da fabrikamızın tüm elektrik ihtiyacını sıfır karbon salınımlı, sürdürülebilir yöntemlerle karşılıyoruz. İlerleyen süreçte gerek üretim kapasitelerimizi artıracak gerekse sürdürülebilirlik organizasyonumuza destek olacak yeni çalışmalarımız elbette yine olacak.