“2024, Tekstil Makine Üreticilerimizin Rekabet Gücünü Artıracağı Bir Yıl Olacak”

Tekstil makine sektörünün 2023 yılının 11 ayında 751 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini söyleyen Adil Nalbant, “2024 yılında tekstil makine üreticilerimizin rekabet gücünü arttırdığı ve farklılıklar yaratarak sektörümüzü daha güçlü kıldığı bir dönem yaşayacağımızı ümit ediyorum.” dedi.

Tekstil Teknoloji dergimizde yer alan ‘Türk Tekstil Makineleri Endüstrisi’ özel sayısı için Tekstil Makine ve Aksesuar Sanayicileri Derneği (TEMSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Nalbant ile bir röportaj gerçekleştirdik. TEMSAD’ın faaliyetleri, sektör dernekleriyle gerçekleştirdiği iş birlikleri ve 2023 yılı değerlendirmesi yapan Nalbant, 2024 yılı ile ilgili de beklentilerini açıkladı. Nalbant röportajından öne çıkan başlıklar şöyle:

“Tekstil Makine Sektöründe 9500 Kişiyi İstihdam Ediyoruz”

1998 yılında kurulan Tekstil Makine ve Aksesuar Sanayicileri Derneğimizin (TEMSAD) çatısı altında; tekstil makineleri, makine yedek parçaları ve tekstil kimyasalları üreticisi firmalar yer alıyor. 225 üyemizin tamamına yakını yerli üretici firmalardan oluşuyor. Sektörde bu alanda faaliyet gösteren firmalarımızın %90’ının TEMSAD üyeliği bulunuyor. Ayrıca üye firmalarımızın %85’ini ihracatçı firmalar oluşturuyor. TÜİK iş gücü verilerine göre; tekstil makine sektörü 9500 kişiyi istihdam ediyor. 22 firmamızın Ar-Ge, 4 firmamızın ise tasarım merkezi bulunuyor. Özellikle son 5-6 yıllık süreçte, tekstil makineleri sektöründe Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin sayısının artmış olması, sektörümüzle ilgili önemli somut gelişmelerden birisi olarak karşımıza çıkıyor.

“Üye Firmalarımızın Ar-Ge Çalışmalarını Artıracak İş Birliklerine İmza Atıyoruz”

Ayrıca Türkiye Makine Federasyonu (MAKFED)’nun kurucu üyesi olarak yönetim kurulu üyeliğimiz devam ediyor. Son yıllarda yurt içinde önemli tekstil sektör temsilcileriyle iş birliklerini artırarak tekstil ve tekstil makine sektörünün aktif bir şekilde etkileşim sağlamasının temellerini oluşturuyoruz. Bu çerçevede yurt içinde iş birliği içerisinde olduğumuz kuruluşlardan bazıları şunlar: Moda ve Hazır Giyim Federasyonu (MHGF), Türkiye Tekstil Terbiye Sanayicileri Derneği (TTTSD), Türkiye Tekstil Sanayi İşverenleri Sendikası (TTSİS) ve Türkiye Ev Tekstili Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TETSİAD). Söz konusu iş birlikleri ile; tekstil sanayicileriyle birlikte kendi teknolojilerini geliştirmeyi ve dönüştürmeyi, tekstilde yerli makine kullanımını arttırmayı hedefliyoruz.

Ayrıca; üye firmalarımızın Ar-Ge yetkinliklerinin arttırılmasına yönelik Marmara Üniversitesi İnovasyon ve Teknoloji Transfer Uygulama ve Araştırma Merkezi (MİTTO) ile de 2020 yılında iş birliği anlaşması imzaladık.

“İhracatı Artırmaya Yönelik Yurt Dışındaki Sektör Temsilcileri ve Derneklerle İş Birlikleri Yapıyoruz”

Yurt dışında ise; Bangladeş, Hindistan, Pakistan, Endonezya, Çin, İran, Özbekistan, Mısır, ABD, Güney Kore, Rusya’ da yer alan 18 farklı tekstil sektör temsilcisi ve muadil derneklerle iş birliği anlaşmaları yaptık. Bu kuruluşlarla yapılan iş birlikleri çerçevesinde; sektörün ana pazarlarını oluşturan bu bölgelere ihracatımızı arttırmaya yönelik gerek fuar katılımlarıyla gerek workshop çalışmalarıyla faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. İlgili kuruluşlardan ülkelerine ilişkin güncel tekstil sektör raporları, potansiyel firma bilgileri ve tekstil makine sektörü özelinde hizmet veren mümessil firma bilgilerini alıp raporlayarak, üye firmalarımız ile bu bilgileri paylaşıyoruz.

TEMSAD olarak; yurt içi ve yurt dışı iş birlikleri kapsamındaki etkinlikler dışında, sektör adına politika belirleyicileri ile de toplantılar düzenleyerek üreticilerin problemlerini doğrudan karar alıcılara iletiyoruz. Gerek Ticaret Bakanlığı gerekse Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile sektörün gelişimi adına yapılabilecekler hususunda faaliyetlerimize devam ediyoruz.

“2023 Yılının 11 Ayında 751 Milyon Dolarlık Tekstil Makine İhracatı Gerçekleştirdik”

Öncelikle 2023 yılı Türk tekstil makine üreticileri ve sektör için nasıl geçti? Bunu makine üretimi, makine satış rakamları ve büyüme rakamları ile açıklayabilir misiniz?

2023 yılı malumunuz tüm dünya ve ülkemiz adına zorluklarla geçen bir yıl oldu. Ülkemizde yaşanan deprem felaketi, dünyanın farklı noktalarında gerçekleşen savaşlar, global ekonomik daralma gibi etkiler diğer sektörler gibi tekstil makine sektörümüzü de olumsuz etkiledi. Özellikle tekstil sanayimizin bu süreçten oldukça fazla etkilenmesi; ülkemiz sanayisinin üretim, istihdam ve ihracat alanlarındaki en büyük sektörlerinden olan tekstilin yara alması, yurt içi yatırımların yavaşlaması, tekstil makine satışlarına negatif yansıdı. Türk tekstil sektörünün global rekabetini olumsuz etkileyen; kur baskısı, yüksek üretim maliyetleri, hedef pazarlardaki alımların azalması ve pandemi sonrası özellikle Avrupa ve Amerika’nın tekstil ve hammaddeleri alımları için pazar çeşitliliğini arttırması gibi faktörler, tekstil sektörünün zor zamanlar geçirmesine sebep oldu.

Bu sebeplerle yurt içi tekstil makine satışları ve ithalatı azalmakla birlikte, sektör firmalarımız ihracata yoğunlaşarak hedef pazarlarımızda etkinliklerini arttırmayı hedefledi. Tekstil sektörünün hedef pazarlarda da daralma yaşaması tekstil makine ihracatımızı da olumsuz etkiledi. Malumunuz 2022 yılını 919 milyon dolar ihracat ile kapatmıştık. 2023’ ün henüz aralık ayı verileri yayınlanmadığı için 11 aylık ihracatımıza baktığımızda; 751 milyon dolarlık ihracat yaptığımızı görüyoruz. Bir önceki yılın aynı dönemine göre ihracatımız % 9,2 oranında azaldı. Yıl sonu verileri tamamlandığı zaman ise ortalama 820 milyon dolar seviyelerinde bir ihracat ile ortalama %10 ihracat düşüşü yaşamış olacağımızı hesaplıyoruz.

Ortalama yıllık 31 milyar dolar seviyelerinde gerçekleşen dünya tekstil makine ihracatından ülkemizin aldığı pay %3. Ayrıca tekstil makine ihracatçısı ilk 10 ülke içerisinde ülkemiz 8. sırada yer alıyor. Sektörümüzün 2023 yılında yaşadığı ihracat kaybının benzer şekilde dünyada da yaşandığını göz önünde bulundurarak,2023 yılında da aldığımız payın benzer seviyelerde olacağını düşünüyoruz.

İthalat ise 2022 yılında 2,45 milyar dolar ile rekor seviyede gerçekleşmişti. 2023 yılının 11 ayında ithalatın 1,9 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiğini ve bir önceki yılın aynı dönemine göre %18 azaldığını görüyoruz. Aralık ayı rakamlarının açıklanmasıyla birlikte, toplamda tekstil makine ithalatının yaklaşık %20 oranında düşerek 2 milyar dolar seviyesinin altına düşeceğini tahmin ediyoruz.

Ortalama yıllık 31 milyar dolar seviyelerinde gerçekleşen dünya tekstil makine ithalatından ülkemizin aldığı pay %7,5. Ayrıca tekstil makine ithalatçısı ilk 10 ülke içerisinde ülkemiz 4. sırada yer alıyor.

“2023 Yılında Rusya, Mısır ve Güney Amerika Ülkelerine Tekstil Makine İhracatımız Arttı”

Türk tekstil makine üreticilerinin ihracat pazarlar nerelerdir Sırasıyla en çok ihraç edilen makineler hangileri ve en çok hangi ülkelere makine satışı gerçekleştiriliyor?

Tekstil makine ihracatımızın %75’ ini tekstil boyama, yıkama, apreleme, finisaj makineleri oluşturuyor. Makine ve yedek parçalarla birlikte satışların yaklaşık %60’ tan fazlasını yurt dışı satışları oluşturuyor.

Tekstil makine sektörümüzün 2022 yılında en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkeler sırasıyla;  Özbekistan, Bangladeş, Pakistan, Mısır, Hindistan, İran, Rusya ve Brezilya. 2022’ de Bangladeş’ e ihracatımız %46, Hindistan’ a %42, Brezilya’ ya ise %100’ ün üzerinde arttı. 2023 yılının açıklanan 11 aylık dönemindeki ihracatlarımıza baktığımızda ise ana pazarlarımızda Bangladeş ve Pakistan’a  ihracatımızın bir önceki yıla göre azaldığı, Özbekistan, Hindistan ve İran’a ihracatımızın benzer seviyelerde kaldığı ve özellikle Rusya, Mısır ve Güney Amerika ülkelerine ihracatlarımızın ise arttığını ifade edebiliriz. Tekstil makine ihracatımızda genel bir düşüş olsa da farklı pazarlardaki fırsatları değerlendirmek anlamında firmalarımızın yoğun gayret sarf ettiğini de bu sonuçlardan görebiliyoruz. Özellikle Rusya, Mısır, Portekiz ve Güney Amerika ülkelerinin ihracatta pazar çeşitliliğimize katkı sunacağını düşünüyoruz.

“Firmalarımızın Ar-Ge Yatırımlarına Önem Vermesi Bizi Mutlu Ediyor”

Enerji krizi, savaşlar, hammadde fiyatlarındaki artış vb. sorunlar diğer tüm sektörleri olduğu gibi tekstil makineleri sektörünü de etkiliyor. TEMSAD üyesi firmalar bu krizlerden nasıl etkileniyor? Firmaların bu süreçle ilgili yol haritası nedir?

Global problemlerin yanı sıra ülkemizin de kendi özelinde yaşadığı problemler, haliyle tekstil makine üreticilerimize de olumsuz yansıyor. Üretim maliyetleri, kalifiye eleman bulamamak, finansmana erişim problemleri gibi birçok problem sektörümüzü etkiliyor. Diğer taraftan; üretim kapasitelerinin, yeni yatırımların ve modernizasyonların azalması da yurt içi tekstil makine satışlarını olumsuz etkiliyor. Yatırım teşvik listelerine baktığımızda bir önceki yıla göre tekstil sektöründeki yatırımların bu yıl %40’ tan fazla azaldığını görüyoruz. Tekstil ürünlerinde fiyatların rakip ülkelere göre daha pahalı kalması, global alıcıların maliyetleri önceleyerek taleplerini farklı bölgelere kaydırması gibi mevcut faktörler etkili oluyor.

Yurt içini etkileyen bu faktörlerin yanı sıra; yurt dışı pazarlarımızda çeşitliliği sağlamak ve yeni pazarlara açılmak sektörümüz için önemli bir konu. Mısır’ın yeni yatırımlar yapması, Hindistan’ın da benzer şekilde kapasitelerini arttırma çabaları, Rusya, Portekiz, Polonya ve Güney Amerika gibi farklı pazarların da ihracatımızda çeşitliliği sağlayabileceğimiz ülkeler olması sektörümüz için önemli.

Firmalarımızın, pandemiden sonra değişen şartlara ayak uydurarak mevcut ana pazarlarındaki gücünü artıracaklarına, yeni pazarlarda da fırsatları değerlendirerek ihracatta başarılar elde edeceğine inanıyoruz. Ayrıca firmalarımızın Ar-Ge yatırımlarına her geçen gün daha fazla önem verdiğini görmek de bizleri mutlu ediyor. Mevcutta 22 üyemizin Ar-Ge merkezi bulunuyor, bu sayının daha da artacağını düşünüyoruz. Tüm zorluklara rağmen firmalarımız teknolojilerini geliştirmeye, farklılıklar yaratmaya devam ediyor.

“Tekstil Makineleri Sektörü Olarak 2024 Yılından Umutluyuz”

2024 yılında Dünya tekstil sektörü ve özellikle tekstil makineleri sektörü ile ilgili beklentileriniz nelerdir?

2024 yılının ilk yarısının da 2023 yılına benzer şekilde devam edeceğini düşünüyoruz. Global yavaşlama ve ülkemizdeki makro ekonomik problemlerin nihayete ermesinin zaman alacağı aşikâr. Malumunuz tekstil sektöründeki hareketi, global alıcıların tercihleri ve yönelimleri belirliyor. Yine bu kapsamda tekstil sektörümüz için yeşil dönüşüm, sürdürülebilirlik konuları ana gündem maddelerinden birisi olacak. Ayrıca bazı spesifik gelişmelerin de tekstil coğrafyalarındaki hareketliliği etkilemesi bekleniyor. Bunlarda bir tanesi, Hindistan’ın AB ülkeleri ile serbest ticaret anlaşması mutabakatına varması. Yani tekstil ürünlerinin Hindistan ile AB arasında serbest ticaret anlaşması kapsamında ticaretinin yapılması, ülkemiz tekstil sanayisini de ister istemez etkileyecek.

Tüm bu şartlara rağmen, tekstil ve tekstil makine sektörlerimizde yılların getirdiği birikimle elde edilen tecrübe ve şartlara ayak uydurma, ayakta kalma konusundaki güçlü yapımız, önümüzdeki süreç için daha umutlu olmamızı gerektiriyor. Tekstil makine üreticilerimizin rekabet gücünü arttırdığı ve farklılıklar yaratarak sektörümüzü daha güçlü kıldığı bir dönem yaşayacağımızı ümit ediyorum.

“ITM 2024 Fuarı’nın Talebi Karşılayacağına ve Başarılı Sonuçlanacağına İnanıyoruz”

2024 yılı Haziran ayında ITM 2024 Fuarı gerçekleştirilecek. ITM Fuarı’nın Türk tekstil makineleri sektörüne katkıları neler oluyor? Fuarla ilgili beklentileriniz neler?

ITM Fuarları, tekstil makine teknolojileri alanındaki dünyada sayılı fuarlardan bir tanesi olmayı başardı. ITM, ülkemizin konumu itibariyle yurt dışından potansiyel müşterilerin daha rahat ziyaret edebildiği ve yurt içi tekstil yatırımcılarının önemsediği bir buluşma noktası oldu. Tekstilin dünyadaki en önemli lokasyonlarından birisi olan ülkemiz, tekstil makineleri alanında da büyük yol alan ve almaya devam eden sektörümüzün iş birliği ile ITM’ e ev sahipliği yapıyor. ITM’ i sektörün son teknolojilerinin en iyi şekilde sergilenebildiği önemli bir etkinlik olarak görüyoruz. 2022 yılında oldukça başarılı geçen fuarın 2024 yılında da talebi karşılayacağına ve başarılı sonuçlanacağına inanıyoruz.