Tekstil ve Hammadde Sektöründen 7 Ayda 5,5 Milyar Dolarlık İhracat
Türkiye’nin önemli bir istihdam kaynağı olan tekstil ve hammaddeleri sektörü, 2023 yılının ilk 7 ayında 196 ülkeye 5 milyar 509 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bu ihracatın yüzde 38,7 paylık kısmına denk gelen 2 milyar 98 milyon 161 bin dolarını Avrupa ülkelerine yapıldı. Sektör, en fazla ihracatını İtalya’ya yaparken, kumuştan elde ettiği gelir ise 3 milyar 573 milyon 804 bin dolar oldu.
Avrupa’yı 993 milyon 295 bin dolarla Eski Doğu Bloku ve 656 milyon 807 bin dolarla Afrika ülkeleri takip etti. Ülke bazında ise sektör, en çok ihracatını 469 milyon 598 bin dolarla “moda ülkesi” olarak tabir edilen İtalya’ya yaptı. En fazla geliri ise 3 milyar 573 milyon 804 bin dolarla kumuştan elde eden sektör, iplikten 1 milyar 310 milyon 101 bin dolar ve elyaftan da 625 milyon 126 bin dolar döviz getirdi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; tekstil ve hazır giyim sektörleri istihdamı, 2023 yılı mayıs ayında 1 milyon 182 bin seviyesine geriledi. Tekstil ve hammaddeleri sektörü ise; 2023 yılı mayıs ayında 480 bin istihdam sağladı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından açıklanan kapasite kullanım raporuna göre; 2023 yılı temmuz ayında tekstil ürünleri üretiminde %70,4 değerinde gerçekleşen kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın temmuz ayına göre ise %8 oranında azaldı.
En çok Tekstil ve Hammadde İhracatı AB’ye
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB), 2023 Yılı Temmuz Ayı İhracatı Performans Raporu’nu yayımladı. Dünya genelinde yaşanan ekonomik dalgalanmalar Türk tekstil ihracatını da etkiledi. Ocak-Temmuz döneminde tekstil ve hammaddeleri sektörü ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre %12,6 düştü.
Türkiye’nin tekstil ve hammaddeleri sektörü ihracatı, 2023 yılının temmuz ayında %4,5 azalarak 865 milyon dolar değerinde gerçekleşti. Aynı ay tekstil ve hammaddeleri ihracatında bir önceki aya göre %9, 2022 yılı temmuz ayına göre ise %4,3 düşüş yaşandı.
2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde en fazla tekstil ve hammaddeleri ihracatı, AB (27) ülkelerine yapıldı. AB ülkelerine yapılan ihracat, 2022 yılının aynı dönemine göre %22,5 azalarak 2.4 milyar dolar değerine ulaştı. Aynı dönem Türkiye’nin en fazla tekstil ve hammaddeleri ihracatı gerçekleştirdiği ikinci ülke grubu Afrika ülkeleri oldu. Afrika ülkelerine yapılan ihracat, bu dönemde %18,9 azalarak 622 milyon dolara ulaştı.
Bulgaristan’a İhracat %32 Oranında Arttı
2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde en önemli ihracat pazarının İtalya olduğu görüldü. İtalya’ya bu dönemde tekstil ve hammaddeleri ihracatı %28,7 azalarak yaklaşık 533 milyon dolar seviyelerine düştü. Bu dönemde en fazla ihracat yapılan ikinci ülke ise Almanya oldu. Türkiye’nin Almanya’ya tekstil ve hammaddeleri ihracatı %18,9 azalarak yaklaşık 472 milyon dolar değerinde gerçekleşti. 2023 yılı temmuz ayında, Türkiye tekstil ve hammaddeleri ihracatında öne çıkan ülkelerden olan Bulgaristan’a yapılan ihracat %32 artış gösterdi.
En Çok İhraç Edilen Ürün Grubu Dokuma Kumaş Oldu
2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde Türkiye tekstil ve hammaddeleri sektörü ihracatı ürün grupları bazında incelendiğinde en önemli ürün grubunun %21 pay ile dokuma kumaş olduğu görüldü. En önemli alt ürün grubu %39,9 pay ve 563 milyon dolar ihracat değeriyle sentetik suni filament ipliklerden dokuma kumaş ihracatı oldu. Türkiye’nin dokuma kumaş ihracatının %36,8’ü AB ülkelerine gerçekleştirilirken bahse konu ülkelere ihracat, 2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde %16,1 azalarak 520 milyon dolar değerinde kaydedildi.
Türkiye Dünyanın En Büyük 5. Dokuma Kumaş Tedarikçisi
Öte yandan; dünyada 2021 yılı dokuma kumaş ihracatı %24 artarak 74,8 milyar dolar değerinde gerçekleşti. Çin, küresel dokuma kumaş ihracatından aldığı %52,6 pay ve 39,3 milyar dolar ihracatı ile dünyanın en büyük ihracatçısı konumunda yer aldı. Türkiye ise 2021 yılında küresel dokuma kumaş ihracatından aldığı %3,1 oranında payı korudu ve dünyanın en büyük 5. dokuma kumaş tedarikçisi olma konumunu 2022 yılında da sürdürdü. Türkiye’nin 2021 yılı dokuma kumaş ihracatı %25,5 artış ile 2,3 milyar dolar değerinde gerçekleşti.
Küresel dokuma kumaş ithalatında ilk sırada %10,9 payı ile Vietnam yer aldı. Türkiye ise %1,9 payı ile en büyük 13. dokuma kumaş ithalatçısı konumunda bulundu. Türkiye’nin dokuma kumaş ithalatı 2021 yılında %8,1 artarak 1,2 milyar dolara ulaştı.
1,3 Milyar Dolarlık Teknik Tekstil İhracatı
Temmuz 2023 döneminde en fazla ihracat gerçekleştirilen 2. ürün grubu teknik tekstil oldu. Teknik tekstillerde %5,8 oranında düşüş kaydedildi ve ihracat yaklaşık 1,3 milyar dolar değerinde gerçekleşti. 2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde toplam ihracatın %29,3’ünü dokunmamış mensucat ürün grubu oluşturdu. Türkiye’nin dokunmamış mensucat ihracatı yaklaşık %16,5 oranında azalarak 380 milyon dolar değerine ulaştı. Teknik tekstil ihracatında en önemli ikinci ürün grubu toplam ihracattan aldığı %14,1’lik pay ile teknik tekstilden mamul ambalaj için torba ve çuvallar oldu. Türkiye’nin ilgili ürün grubu ihracatı %22,1 azalarak 183 milyon dolar değerinde gerçekleşti. Teknik tekstil ihracatında en önemli üçüncü ürün grubu ise 2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde toplam teknik tekstil ihracatından aldığı %8,1 payı ile vatka ve keçeler oldu. Aynı dönem vatka ve keçe ihracatı %33,5 oranında artarak 105 milyon dolar değerine ulaştı.
En Çok Teknik Tekstil İhracatı Almanya’ya Yapıldı
Türkiye’nin Ocak -Temmuz 2023 döneminde en çok teknik tekstil ihracatı gerçekleştirdiği ülke Almanya oldu. Almanya’ya teknik tekstil ihracatı %21 oranında azalarak 93 milyon dolar değerinde gerçekleşti. Almanya’yı 90 milyon dolarlık ihracat yapılan İtalya ve 87 milyon dolarlık ihracatla ABD takip etti. Türkiye’nin 2023 yılı Ocak-Temmuz ayında en fazla teknik tekstil ihracatı gerçekleştirdiği ilk 10 ülke içerisindeki en önemli artış %9,8 ile Çekya’ya ihracatta yaşandı. Türkiye’nin bu dönemde Çekya’ya teknik tekstil ihracatı %2,8 pay alarak 36 milyon dolar değerinde gerçekleşti.
Türkiye Küresel Teknik Tekstil İhracatında 15. Sıraya Geriledi
Bu arada küresel teknik tekstil ihracatı, 2021 yılında %6,4 oranında artarak 121,3 milyar dolar oldu. Son 10 yılda teknik tekstil ihracatının 27,4 milyar dolar değerinde arttığı gözlemlendi. Teknik tekstil ürün grubunda %28,7 payı ile dünyanın en büyük ihracatçısı konumunda olan Çin’in ihracatı, %6,4 azalış ile 34,8 milyar dolar değerinde kaydedildi. Türkiye’nin teknik tekstil ihracatı 2021 yılında %12,9 oranında azalış ile yaklaşık 2,4 milyar dolar değerinde gerçekleşti. Türkiye küresel teknik tekstil ihracatında 8. sıradan 15. sıraya geriledi. Küresel teknik tekstil ithalatına bakıldığında ithalatın bir önceki yıla göre %3,9 oranında artarak 115,5 milyar dolar seviyesine yükseldiği ve küresel teknik tekstil ithalatında ABD’nin %14,2 oranındaki payı ile birinci sırada yer aldığı gözlemlendi.
İplik İhracatında İngiltere, ABD ve Mısır Öne Çıkıyor
Türkiye tekstil ve hammaddeleri ihracatında üçüncü önemli ürün grubu olan iplik ihracatı, 2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde %22,7 düşüşle 1.2 milyar dolar değerine geriledi. İplik ihracatında en önemli ülke, 142 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilen İtalya olurken; İtalya’ya iplik ihracatı bu dönemde % 34 oranında azaldı. İplik ihracatında öne çıkan diğer önemli ülkeler arasında İngiltere, ABD ve Mısır bulunuyor.
İplik ihracatı alt ürün grupları bazında incelendiğinde en önemli alt ürün grubunun 490 milyon dolar ihracat değeri ile sentetik suni filament liflerden iplikler oldu. Sentetik suni filament liflerden ipliklerin toplam iplik ihracatındaki payı %40,5 olarak kaydedildi. Toplam iplik ihracatından aldığı %30,8 pay oranı ile en büyük 2. alt ürün grubu olan sentetik-suni devamsız liflerden iplikler ihracatı ise 2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde %15,1 oranında azalarak 372 milyon dolar değerinde gerçekleşti.
2021 Yılında Küresel İplik İhracatı %41,5 Oranında Arttı
Öte yandan dünyada 2021 yılı iplik ihracatının %41,5 oranında artarak 54,7 milyar dolar değerinde gerçekleştiği son 10 yılda ise ihracatın 3 milyar doların üzerinde yükseldiği gözlemlendi. İplik ürün grubunda Çin, küresel iplik ihracatından aldığı %25,3 pay ve 13,8 milyar dolar ihracatı ile dünyanın en büyük iplik ihracatçısı konumunda yer aldı. Türkiye, 2021 yılında küresel iplik ihracatından aldığı payı %4,9 oranına yükselterek, dünya’nın en büyük iplik tedarikçileri arasında 5. sıraya yerleşti. Türkiye, toplam iplik ihracatının %12,2’sini İtalya’ya gerçekleştirdi. Türkiye küresel iplik ithalatından aldığı %6,3’lük pay ile Bangladeş’in bir basamak gerisine düşerek dünyanın en büyük 3. iplik tedarikçisi konumuna geldi. Türkiye’nin iplik ithalatı 3,4 milyar dolar olarak gerçekleşti.
1,1 Milyar Dolarlık Örme Kumaş İhracatı
2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde örme kumaş ihracatı, %0,3 düşüşle 1,1 milyar dolar değerinde gerçekleşti. En önemli alt ürün grubu; 721 milyon dolar ihracat değeri ile diğer örme kumaşlar oldu. Aynı dönemde sektörün en fazla ihracat gerçekleştirdiği ikinci alt ürün grubu ise toplam ihracattan aldığı %28,9 pay ile elastomerik veya kauçuk iplik içeren örme kumaşlar oldu. Örme kumaş ihracatındaki en önemli ülke 119 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilen İtalya’ydı. Bu dönemde İtalya’ya örme kumaş ihracatı %25,4 oranında azaldı. Örme kumaş ihracatında öne çıkan diğer önemli ülkeler; Bulgaristan, Kırgızistan ve Fas oldu. Türkiye örme kumaş ihracatının %35,4’ünün gerçekleştirildiği AB ülkelerine ihracat ise %12,6 oranında azalarak 407 milyon dolar değerine ulaştı.
2021 Yılında Örme Kumaş İhracatı Tüm Zamanların Rekorunu Kırdı
Bu arada küresel örme kumaş ihracatı, 2021 yılında %34,3 oranında yükselerek 42,5 milyar dolar değerinde gerçekleşti ve tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Örme kumaş ihracatında ilk sırada %54,3 oranında payı ile Çin yer aldı. Çin’in örme kumaş ihracatı 2021 yılında %42 oranında artarak 23,1 milyar dolar değerinde oldu. Türkiye küresel örme kumaş ihracatından aldığı %5,1 pay ile en büyük 4. örme kumaş tedarikçisi konumunda yer aldı. Türkiye’nin örme kumaş ihracatı 2021 yılında %42,8 oranında artarak 2,2 milyar dolar değerinde kaydedildi. Küresel örme kumaş ithalatında ilk sırada %22,1 payı ile Vietnam yer aldı. Vietnam’ın örme kumaş ithalatı 2021 yılında %55,2 oranında artarak 8,1 milyar dolar değerinde gerçekleşti. 2021 yılında Türkiye’nin örme kumaş ithalatı ise %24,4 oranında artarak 429 milyon dolar değerinde kaydedildi.
Denim Kumaş İhracatı En Çok Tunus’a Yapıldı
2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde Türkiye’nin denim kumaş ihracatı, %23,4 düşüşle 142 milyon dolar değerinde gerçekleşti. Denim kumaş ihracatında en önemli ülke 29 milyon dolar ihracat ve %20,6 payı ile Tunus oldu. Mısır %17,4 payı ve 24 milyon dolar değerinde ihracatı ile 2. sırada yer alırken, %10,9 payı ve 15.5 milyon dolar değerinde ihracatı ile 3. sırada Fas yer aldı.
Ev Tekstili İhracatında %14,5’lik Düşüş
2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde ev tekstil sektörü de %14,5 azalışla yaklaşık 1.1. milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Aynı dönemde ev tekstili ihracatı alt ürün grupları bazında incelendiğinde en önemli ürün grubunun %31,2 pay ile havlu ve temizlik bezleri olduğu görüldü. Türkiye’nin havlu ve temizlik bezleri ihracatı bu dönemde %21,2 oranında azalarak 342 milyon dolar değerine ulaştı. 2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde ev tekstili ihracatında en önemli ülke Almanya oldu. Almanya’ya bu dönemde yapılan ev tekstili ihracatı %14,7 oranında azalarak yaklaşık 211 milyon dolar değerinde gerçekleşti.
Öte yandan küresel ev tekstili ihracatının 2021 yılında %27,7 oranında artarak 65,5 milyar dolar gerçekleştirildiği ve son 10 yılda ev tekstili ihracatının 18,3 milyar dolar değerinde arttığı gözlemlendi. Ev tekstili ürün grubunda %51 payı ile dünyanın en büyük ihracatçısı konumunda olan Çin’in ihracatı, %29,7 artış ile 33,4 milyar dolar değerinde kaydedildi.
İran’a Elyaf İhracatı, %23,6 Oranında Artış Gösterdi
2023 yılı Ocak-Temmuz döneminde %9,3 oranında azalışla 611 milyon dolar olan elyaf ihracatında en önemli alt ürün grubu %50,6 pay ile sentetik elyaf oldu. Bu dönemde sentetik elyaf ihracatı %26,3 oranında azalarak 309 milyon dolar değerinde gerçekleşti. Aynı dönem en fazla ihracat edilen ikinci alt ürün grubu ise %47,3 payı ile pamuk elyafı oldu. Türkiye’nin elyaf ihracatında en önemli ülke, 98 milyon dolar ihracatla toplam elyaf ihracatından %16 oranında payı İran aldı. İran’a elyaf ihracatı, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla %23,6 oranında artış gösterdi. Elyaf ihracatında öne çıkan diğer önemli ülkeler arasında Almanya, Vietnam ve İtalya yer alıyor.
