Paşa Tekstil’den KMA Egzoz Hava Filtreleme Yatırımı
Tekstil terbiyesi, tekstil üretimi ve hazır giyim arasındaki geçişkenliği sağlayan ara katmanda önemli süreçleri kapsıyor. Tekstillere yanma, geciktirme veya kırışıklığa karşı direnç gibi istenen özellikleri kazandırmak için çok çeşitli işlemler kullanılıyor. Bu süreç, tekstillerin bir ram ünitesi çerçevesi yardımıyla 200°C’ye kadar ısıtılmasını gerektiriyor. Enerji tüketimi de buna bağlı olarak yüksek oluyor. Aynı zamanda, tekstil terbiyesi, çevre kirliliğine yol açan maddeler ile yoğun şekilde kirlenmiş egzoz havası üretiyor. Halkı ve çevreyi korumak adına, ilgili emisyonlar için son yıllarda giderek daha katı düzenlemeler uygulanıyor. Uyulması gereken sınır değerler, şirketin bulunduğu yere göre değişiyor.
Örneğin, yoğun nüfuslu bölgelerdeki petrol aerosolleri için maksimum 10 mg/m³ veya şehirlerin dışında 20 mg/m³ olabiliyor. Bu nedenle tekstil şirketlerinin tekstil terbiye işlemlerinden çıkan egzoz havasını temizlemeleri gerekiyor. Bu amaç için sunulan teknolojilerin çoğu önemli bir noktayı göz ardı ediyor. Egzoz havası sadece yabancı maddeleri ve kirleticileri değil, aynı zamanda, daha önce doğal gaz, elektrik veya buhar kullanılarak yüksek maliyetle üretilen değerli ısı enerjisini de taşıyor. Bu nedenle, yenilikçi tekstil şirketlerinin amacı iki hedefi birleştirmek olmalıdır: İlk olarak, belirtilen sınır değerlere uygunluğu elde edebilmek için egzoz havasını yabancı maddelerden ve çevre kirliliğine yol açan maddelerden etkin bir şekilde temizlemek gerekiyor.
Öte yandan, egzoz havasının içerdiği enerjiyi geri kazanarak üretim süreçlerinde kullanılabilir hale getirmek, böylece enerji maliyetlerini düşürmek ve CO2 emisyonlarını azaltarak çevrenin korunmasına ek katkı sağlamak gerekiyor. Aşağıda detayları verilen Paşa Tekstil firması örneği, bunun nasıl başarılı bir şekilde gerçekleştirilebileceğini etkileyici bir şekilde gösteriyor.
Ekonomiyle uyum içinde ekoloji
İstanbul merkezli geleneksel bir Türk tekstil şirketi olan Paşa Tekstil, dünya çapında 40’tan fazla ülkeye yenilikçi, yüksek kaliteli işlemeli perdeler ve giysiler ihraç ediyor. Aynı zamanda Türkiye iç pazarında da ev tekstili ve hazır giyim sektörünün önde gelen üreticilerinden biri konumunda. Şirket, Çorlu’daki üretim tesisi için daha önce bildirilen problemle yoğun bir şekilde ilgilendi ve Alman üretici KMA Umwelttechnik’ten entegre ısı geri kazanımlı bir Ultravent® atık hava filtreleme sistemi kurulumuna karar verdi.
20.000 m³/h hacme ve yaklaşık 129°C ortalama egzoz hava sıcaklığına sahip olan ramdan çıkan egzoz havası, önce iki aşamalı bir ısı geri kazanım sistemi aracılığıyla yönlendirilir. Havadan havaya çapraz akışlı bir ısı eşanjöründe, sıcak egzoz havası taze hava akışı ile çaprazlanır. Isı eşanjörünün ince kanatları, besleme havasının yaklaşık 28°C’lik bir ortam sıcaklığından yaklaşık 115°C’ye ısıtılması için ısı enerjisinin optimum şekilde aktarılmasına izin verir. Temiz hava, gerekli çalışma sıcaklığının sadece birkaç derece altında, bir boru aracılığıyla doğrudan ram ünitesine geri gönderilir.
Egzoz havası daha sonra bir hava-su kanatlı ısı eşanjöründen geçer. Burada egzoz havasından gelen fazla ısı borularda dolaşan suya aktarılır. Yaklaşık 22°C’de giren su, bu işlemde 74°C’lik bir başlangıç sıcaklığına kadar ısıtılır. Isıtılan su, boyama tesisinde tekstilleri renklendirmek için kullanılır.
Isı geri kazanımının arzu edilen bir yan etkisi de, egzoz havasındaki önceden gaz halindeki bileşenlerin yoğunlaşmasıdır. Bu şekilde yaklaşık 60°C’ye kadar soğutulan egzoz havası bir sonraki adımda iki aşamalı bir elektrostatik filtreden geçirilir. Burada egzoz havasında bulunan yağ aerosolleri ayrıştırılır. Hava akışına yerleştirilen elektrotlar tarafından yüksek voltajlı bir elektrik alanı oluşturulur ve egzoz havasında bulunan partiküller elektrik yüküyle yüklenir. Bu şekilde bir mıknatıs gibi yüklenen parçacıklar, aşağı akış yönlü kollektör bölgesinde konumlandırılan metal plakalara yönlendirilir ve orada tutulur. Bu son derece etkili atık hava temizleme işlemi, neredeyse hiç hava direncine neden olmaz ve enerji açısından son derece verimlidir. Temizlenen egzoz havası nihayet baca yoluyla açık havaya verilir. Entegre temizleme sistemi ile ayrıştırılan çevre kirliliğine yol açan maddeler filtre ve eşanjörlerden yıkanarak atık su ile birlikte bertaraf edilir.
Paşa Tekstil firması bu sistem sayesinde sadece egzoz havasındaki yabancı maddeleri ve kirleticileri etkili bir şekilde gidermekle kalmıyor, aynı zamanda saatte 398 kW gibi etkileyici bir enerji geri kazanımı sağlıyor. Geri kazanılan enerjinin 141 kW’ı ile temiz hava ısıtılırken, ram ünitesinin gaz tüketimini sürdürülebilir bir şekilde azaltmak için tekrar ram ünitesinin içine beslenir. Geri kazanılan 257 kW, elektrik veya gaz eklenmeden 2,2 m³/h suyu ısıtmak için kullanılır ve bu da enerji tüketiminin azaltılmasına katkıda bulunur. Yıl üzerinden hesaplandığında, tekstil şirketi böylece 1.691.500 kWh tasarruf eder. Bu da yaklaşık 1.206.209 TL’lik (ortalama 0,7131 TL/kWh olarak hesaplandığında) yıllık bir maliyet tasarrufuna tekabül ediyor. Böylece ünite kendini kısa sürede amorti eder. Böylece sadece çevrenin korunması için gereken resmi gereklilikleri yerine getirmekle kalmaz, ayrıca üretim süreçlerindeki işletme maliyetlerinin düşürülmesine sürdürülebilir bir katkı sağlar.
Ünite, CO2 ayak izinin küçültülmesi konusunda da aynı derecede etkileyicidir. Paşa Tekstil şirketi, ısı geri kazanım sistemi sayesinde kendi yıllık CO2 emisyonlarını yaklaşık 532,51 ton azaltıyor. Böylece gelecek nesillere karşı sorumluluğunu da yerine getiriyor.
Örnek bir işlevle gerçekleştirilen en iyi uygulama
Birçok tekstil şirketi, tekstil terbiye işlemlerinden çıkan atık havadaki yabancı maddeleri ve çevre kirliliğine yol açan maddeleri güvenilir bir şekilde giderme zorluğuyla karşı karşıyadır. Aynı zamanda, sürekli artan enerji maliyetleri, egzoz içerisinde bulunan atık ısının değerlendirilmesinin yeniden düşünülmesini gerektirir. Paşa Tekstil, bu zorluğun üstesinden gelmeyi ve öngörü ile hareket etmeyi taahhüt etmektedir. KMA Umwelttechnik’in Ultravent® egzoz havası filtreleme sistemi, hem yüksek hacimli atık hava temizleme hem de yüksek verimli ısı geri kazanımı açısından son derece yenilikçi bir çözümdür. Bu kombinasyon çevreye daha duyarlı olunmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda şirket için daha düşük işletme maliyetleri elde edilmesini sağlar.